مسئله بورس نبود نقدینگی نیست، بلکه اعتماد از دست رفته است | پول به دنبال بازارهای پیش بینی پذیر می رود
به گزارش بورس تابناک، دو روز پیش بود که نایب‌رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس از پیشنهاد پرداخت وام ۵۰ تا ۱۰۰ میلیونی به سهامداران خُرد در قبال قرارگرفتن سهام به‌عنوان وثیقه خبر داد.
محمد خدابخشی با اشاره به ضرر و زیان سهامداران خرد در بازار سرمایه گفت: با توجه به ضرر سهامداران حقیقی خرد در بازار سرمایه، در جلسه با رئیس سازمان بورس پیشنهاد دادم در قبال ارزش تابلو سهامی به‌عنوان وثیقه لحاظ شود، تا وام قرض‌الحسنه‌ای بین ۵۰ تا صد میلیون تومان به آنها پرداخت شود. نایب‌رئیس کمیسیون برنامه، بودجه و محاسبات مجلس شورای اسلامی تأکید کرد: این وام با بازپرداخت سه تا پنج ساله می‌تواند بخشی از ضرر این افراد را جبران و به این سهامداران خرد کمک کند و در مقابل از سهام این افراد می‌توان به‌عنوان وثیقه استفاده کرد.
در گفتگو با مهدی سماواتی تحلیلگر و کارشناس بازار سرمایه به بررسی این پیشنهاد پرداختیم.
مسئله بورس نبود نقدینگی نیست، بلکه اعتماد از دست رفته است
مهدی سماواتی کارشناس، تحلیلگر و مدرس بازار سرمایه در گفتگو با خبرنگار بورس تابناک گفت: من با موضوع مطرح شده کاملا مخالف هستم. چون بحث امروز بازار ما نبود سرمایه و نقدینگی نیست بلکه مسئله این است که نقدینگی، اعتماد خود را از دست داده است.
وی افزود: اینکه فکر کنیم با تزریق تسهیلات از بازار پول بخواهیم بازار سرمایه را تقویت کنیم، من مخالفم. چون اولا تصمیمات غلط باعث شده است که اصل سرمایه مردم از بین برود و حالا با اجرای این تصمیم یک بدهی بزرگ هم برای آنها ایجاد شود. ثانیا در کجای دنیا از این مکانیسم استفاده می شود؟ در همه جای دنیا یا آمده اند بازارهای دو طرفه را راه انداخته اند؛ مثل بازار فیوچرز که افراد بتوانند بیش از سرمایه ای که دارند با اهرم این کار را انجام دهند و یا در بازارهای اسپات و دارایی مارجینگ تریدینگ را فعال کرده اند. یعنی تریدهای مارجین دار که مکانیسم آن نیازی به خلق پول ندارد.
وی افزود: یعنی شما یک شرکتی دارید به اسم شرکت سپرده گذاری مرکزی که (بر روی آن هم نقدهای بسیاری وجود دارد. شرکتی که هر روز فربه تر می شود بدون آنکه خدمات آنچنانی به سهامداران ارائه دهد) می تواند مکانیزم های مارجین تریدینگ را راه بیاندازد. از این ابزارها ما به دلایل مختلف استفاده نمی کنیم که البته اتفاقا این ابزارها مشکلی ندارند و مرحوم دکتر عباس موسویان روی این موضوعات بسیار کار کردند و حالا می شود همین ابزار را گسترش دهند.
پول به دنبال بازارهایی می رود که پیش بینی پذیر باشند
سماواتی ادامه داد: امروزه مشکل سهامدار خرد این نیست که ۱۰۰ میلیون تومان داشته باشد یا نداشته باشد. بعد هم در شرایطی که کشور در بحران بی پولی است، با این تسهیلات به بانک ها فشار وارد می کنند. تسهیلاتی که مشخص نیست ضوابط اعتباری، تضمین بازگشت و ... آن چیست؟ اینها طرح هاي غیرکارشناسی است که فقط جذابند و متاسفانه خروجی آنها با اصل موضوع تطبیق ندارد.
این کارشناس بازار سرمایه گفت: هم اکنون اصل داستان بورس نبود اعتماد است و این نبود اعتماد هر روز هم عمیق تر می شود.
وی ادامه داد: ببینید اول که می خواهند یک مریضی را جراحی کنند باید بیماری را تشخیص دهند. بیماری بورس امروز، نبود نقدینگی نیست بلکه بیماری بورس امروز تصمیماتی است که در قبال مردم اتخاذ می شود. به عنوان نمونه سهام خودرو به دلیل افزایش قیمت و لغو قیمت گذاری دستوری بسته می شود و در روز پنجشنبه این تصمیم عوض می گردد. اینها همه ضربه به اعتماد است. در بورس موضوعی به اسم پیش بینی پذیر بودن وجود دارد که متاسفانه در بورس ما این موضوع وجود ندارد. پول به دنبال بازارهایی می رود که پیش بینی پذیر باشند. سماواتی گفت: امروزه خیل عظیم سرمایه به سمت بازار رمزارزها رفته است و این در حالی است که این بازار بسیار پرریسک است. اما بازار رمزارزها با همه ریسک زیادی که دارد، بازاری تقریبا پیش بینی پذیر است و مداخله نظارتی بر روی آن وجود ندارد.
توسعه بازار ما فقط از ابزار مهندسی مالی می گذرد
این مدرس بازار سرمایه اظهار داشت: موضوع بورس ما امروز مداخله است؛ مداخله در قیمت گذاری، مداخله در عملیات بازار، مداخله در شاخص و ... . سماواتی گفت: پرداخت صد میلیون تومان مشکل را حل نمی کند که هیچ بحران جدیدی را در بورس ایجاد خواهد کرد و این بحران یک بحرانی است که مردم تا قبل از آن با اصل سرمایه از بین رفته خود غصه می خوردند و حالا باید یک غصه دیگر هم به آنها اضافه شود و آن هم بحث بدهی بانک است.
سماواتی ادامه داد: تا زمانی که نپذیریم توسعه بازار ما فقط از ابزار مهندسی مالی مانند همه جای دنیا می گذرد، مسئله حل نخواهد شد. به عنوان مثال آمریکا در صدر فهرست مخالفان رمزارزها می باشد اما در همین کشور مشاهده می شود که ابزارهای مشتقه مهندسی مالی شده بر روی بیت کوین وجود دارد. یعنی نگذاشته سرمایه از بورس آمریکا خارج شود و مثلا به صرافی بایننس برود.
سماواتی ادامه داد: در بازار سبزه میدان خود صرافی ها بازار فیوچرز راه انداخته اند. بازار فردایی چیست؟ بازار فردایی یعنی معامله امروز دلار فردا، آن هم روی کاغذ. خب همین موضوع را نهادینه کنند. وی افزود: به هر حال شفافیت بازارهای مالی برای بسیاری از افراد نقطه مثبت نیست اتفاقا نقطه منفی نیز هست. یعنی تلاش می کنند این عدم شفافیت باقی بماند وگرنه بحث بورس کالا و مکانیزم های آن خیلی شفاف است یا مکانیزم های اوراق بهادار مشخص است. به نظر من تا زمانی که دوستان تصمیم گیر نپذیرند ریشه اصلی مشکل امروز بورس عدم قطعیت، عدم ثبات و عدم اطمینان است، مشکل حل نمی شود. اگر بخواهند با نقدینگی این مشکل بورس را حل کنند فقط به عمق بحران و طول مدت زمان بحران اضافه خواهیم کرد.
